ผ้าหม้อฮ้อม

ประวัติความเป็นมาของผ้าหม้อห้อม

“หม้อห้อม” เป็นภาษาพื้นเมือง เป็นการรวมคำระหว่าง คำว่า “หม้อ” กับ “ห้อม” ซึ่งคำว่าหม้อ หมายถึง ภาชนะชนิดหนึ่ง ส่วนคำว่าห้อม หมายถึง พืชชนิดหนึ่งที่เรียกว่า ต้นหอม หรือ ต้นคราม ซึ่งจะให้สีน้ำเงินหรือกรมท่าในการย้อมผ้าความเป็นมาของการทำผ้าหม้อห้อมไม่มีหลักฐานการบันทึกว่า เริ่มทำกันมาตั้งแต่เมื่อไหร่ แต่คาดว่าน่าจะมีการทำมาหลายชั่วอายุคน โดยการทำสืบทอดกันมาตั้งแต่รุ่น พ่อ – แม่ เพราะ ป้าเหลือง ทองสุข ผู้ที่ทำผ้าหม้อฮ่อมอยู่ในปัจจุบันก็ทำสืบทอดมาจากแม่และรุ่นป้าเหลืองที่ทำกันอยู่นี้ก็ทำมา ประมาณ 40 กว่าปีแล้ว และคงจะถ่ายทอด สู่รุ่นลูกต่อไป

วิธีการทำสีครามจากต้นหอมหรือต้นคราม

-ตัดต้นหอมหรือต้นคราม

-นำกิ่งและใบมาทำเป็นมัดๆ

-นำใบและกิ่งที่มัดไว้ไปแช่น้ำเปล่าไว้ 2 คืน

-เมื่อแช่ครบ 2 คืนแล้ว นำกากต้นหอมออก

-นำปูนขาวผสมกับน้ำที่แช่ได้ แล้วตีให้เกิดฟอง เติมปูนขาวจนกว่าฟองที่ได้จะเป็นสีน้ำเงิน

-ทิ้งให้น้ำที่ได้ตกตะกอนหรืออาจจะใช้ผ้าขาวบางกรองเอาตะกอนที่ได้เก็บไว้เป็นหัวคราม นำไปใช้ได้ตลอดทั้งปี